اهمیت اسیدهای آلی در ضدعفونی آب آشامیدنی طیور

امروزه به دلیل تاثیر بالای سلامت آب آشامیدنی مرغداری ها در بهره وری تولید، اهمیت استفاده از اسیدهای آلی برای ضدعفونی کردن آب و خوراک دو چندان شده است. اسیدهای آلی، اسیدهای ضعیف و بی خطری هستند که به طور کامل در آب تجزیه نشده و دارای فعالیت ضد میکروبی می باشند. به طور کلی، ویژگی های این دسته از اسیدی کننده های خوراک به گروه عاملی کربوکسیل COOH،- نسبت داده می شود. این اسیدها شامل اسیدهای کربوکسیلیک ساده (مانند اسیدهای فرمیک و استیک)، اسیدهای کربوکسیلیک با گروه هیدروکسیل (مانند اسیدهای لاکتیک، مالیک، تارتاریک و سیتریک) و اسیدهای کربوکسیلیک حاوی پیوندهای دوگانه (مانند اسید فوماریک) می باشند. فعالیت ضد میکروبی این اسیدها بسته به pKa خاص هر اسید متفاوت است. اکثر اسیدهایی که به عنوان افزودنی خوراک استفاده می شوند، معمولا pKa بین ۳ تا ۵ دارند.

اسیدهای آلی و نمک های آن ها جایگزین های مؤثری در جهت محرک های رشد آنتی بیوتیکی در خوراک هستند. نقش چند منظوره اسیدهای آلی از جمله کاهش pH معده، افزایش زمان احتباس در معده، تحریک ترشحات پانکراس، تاثیر بر مورفولوژی مخاط و نقش سوبسترا در متابولیسم میانی، همگی منجر به بهبود هضم و جذب مواد مغذی می شوند.

محصول اسیدی فایِر مایع ای-بِن فایِر (e-BENFIER)

ای-بِن فایر (e-BENFIER) ترکیبی از اسیدهای آلی است که با هدف بهبود سلامت دستگاه گوارش به آب آشامیدنی طیور افزوده می شود. اسیدهای به کار رفته در این محصول از طریق کاهش pH و اثرات ضد میکروبی مستقیم، موجب ارتقاء سلامت دستگاه گوارش طیور شده و در نتیجه به بهبود هضم مواد مغذی کمک می کند.

مکانیسم اثر ضد میکروبی اسیدی فایر مایع ای-بِن فایر

اسیدهای آلی با فرمول شیمیایی RCOOH می توانند به شکل تفکیک نشده به دیواره سلولی باکتری نفوذ کرده و عملکرد فیزیولوژیکی طبیعی باکتری های حساس به pH را مختل کنند. هنگامی که این اسیدها وارد سلول باکتری می شوند، pH سیتوپلاسم باعث تجزیه آن ها شده و کاهش pH به دلیل آزاد شدن +H، واکنش های آنزیمی و سیستم انتقال مواد مغذی را مختل می کند. این امر منجر به تخریب سیتوپلاسم شده و رشد باکتری مهار می شود.

ترکیبات تشکیل دهنده اسیدی فایر مایع ای-بِن فایر

اَسِتیک اسید

استیک اسید با فرمول شیمیایی CH3COOH از جمله اسیدهای آلی موثر در رشد طیور می باشد که با کاهش pH برای کنترل سطح کپک، کاهش رشد میکروارگانیسم ها در دستگاه گوارش استفاده می شود. بنابراین این اسید آلی، کلونیزاسیون باکتری روی سلول های اپیتلیال روده ، عفونت و در نهایت فرآیندهای التهابی در مخاط روده را کاهش داده که باعث افزایش ارتفاع پرزهای روده و هضم و جذب مواد مغذی می شود. استیک اسید پاسخ التهابی را با کاهش بیان سیتوکین ها از جمله اینترلوکین ۶ کاهش می دهد. علاوه بر این، استیک اسید با پتانسیل کاهش سطح آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز قابلیت کاهش آسیب کبدی را نیز دارا می باشد.

فُرمیک اسید

فُرمیک اسید (HCOOH) به طور گسترده ای به عنوان اسیدی کننده خوراک و عامل ضد میکروبی موثر در قسمت های فوقانی دستگاه گوارش شناخته شده است و یکی از اولین اسیدی کننده هایی است که برای مبارزه با عوامل بیماری زا در طیور مورد استفاده قرار گرفته است. فُرمیک اسید با آسیب رساندن به غشای سلولی و میتوکندری با میکروارگانیسم ها مبارزه و در نهایت منجر به مرگ یا جلوگیری از عبور پاتوژن هایی چون سالمـونلا، کمپیلوباکتر و اشریشیا کلی از سد روده می شود و در نتیجه کارایی و سودآوری را بهبود می بخشد.

لاکتیک اسید

لاکتیک اسید در گروه کربوکسیلیک اسیدها با فرمول شیمیایی CHOHCOOH3CH می باشد. این اسید آلی یک آنتی باکتریال قوی بر علیه اشرشیاکلی و یک اکسیدکننده ضعیف بر علیه سالمونلا و کپک و مخمر می باشد. لاکتیک اسید از طریق کاهش pH معده منجر به کاهش غیر مستقیم باکتری های حساس به اسید می شود. علاوه بر این قرارگیری لاکتیک اسید در جیره پتانسیل کاهش کلسترول سرم، pH روده کوچک و جمعیت کلی فرم های مدفوع را دارد. علاوه بر این اسید لاکتیک قابلیت بهبود رشد اپیتلیوم روده و افزایش فعال سازی آنزیم های گوارشی و در نهایت بهبود هضم و جذب مواد مغذی را نیز دارد.

سیتریک اسید

سیتریک اسید (طریق اسیدی کردن محتوای دستگاه گوارش به عنوان یک محرک رشد عمل می کند. علاوه بر این، سیتریک اسید در تغییر pH روده و افزایش فعالیت برخی از آنزیم هایی که به شرایط اسیدی نیاز دارند، مانند پپسین و فیتاز نقش دارد. سیتریک اسید پتانسیل بهبود سطح انرژی جیره را با مکانیسم های مختلف دارا می باشد بنابراین استفاده از پروتئین و برخی مواد معدنی را افزایش و قابلیت هضم پروتئین و فیبر، حلالیت مواد غذایی، افزایش وزن پرنده و راندمان تبدیل خوراک بهبود می یابد. سیتریک همچنین با کاهش pH روده به تنظیم میکروفلور روده کمک، بار میکروبی را کاهش و منجر به پاسخ ایمنی بهتر در پرنده می گردد. تحقیقات نشان داده است سیتریک اسید منجر به حفظ فسفر می گردد که می تواند به دلیل اثرات کیلیت کنندگی اسید سیتریک بر کلسیم باشد که منجر به افزایش حلالیت فیتات، حساسیت به هیدرولیز و متعاقبا افزایش در دسترس بودن فسفر می شود.

مالیک اسید

مالیک اسید (C4H6O5) یک اسید آلی دی کربوکسیلیک با فعالیت ضد میکروبی بالا می باشد که باعث مهار رشد میکروارگانیسم های پاتوژن می گردد. این اسید آلی دارای ظرفیت آنتی اکسیدانی بالایی می باشد که باعث ارتقا عملکرد پرنده می شود. علاوه بر این، مالیک اسید یک واسطه در چرخه های متابولیک موجودات برای تولید انرژی است و می تواند با افزایش فعالیت برخی آنزیم های گوارشی به هضم و جذب کمک کند.

تارتاریک اسید

تارتاریک اسید با فرمول شیمیایی C4H6O6 یک اسید آلی پرمصرف در صنعت غذا می باشد. این اسید آلی با کاهش pH باعث مهار رشد باکتری های پاتوژن (به خصوص سالمونلا تیفی موریوم) و بهبود میکروفلور روده می گردد. تارتاریک اسید به دلیل خواص بیولوژیکی محبوبیت فزاینده ای به دست آورده است. چنین خواصی شامل تنظیم اسیدیته، بهبود ماندگاری و خواص حسی غذا، تحریک سیستم ایمنی، اثرات آنتی باکتریالی، آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است.

فوماریک اسید

اسید آلی فوماریک (C4H4O4) در فرایند چرخه تری کربوکسیک به اسید مالیک تبدیل می شود که این اسید نیز خواص اسیدی فایر منحصر به فردی را در بدن می تواند ایجاد کند. قابلیت هضم پروتئین و انرژی قابل متابولیسم را بهبود می بخشد. این اسید آلی باعث افزایش سطح ایمونوگلوبولین، کاهش تعداد کلی فرم، coli .E و سالمونلا می گردد. در نتیجه، اسید فوماریک در جیره می تواند باعث بهبود رشد، قابلیت هضم مواد مغذی، پاسخ ایمنی، وضعیت آنتی اکسیدانی، آنزیم گوارشی و سلامت روده شود.

بِنزوئیک اسید

بنزوئیک اسید جامد کریستالی بی رنگ و ساده ترین اسید کربوکسیلیک معطر با فرمول شیمیایی C6H5COOH می باشد. بنزوئیک اسید و نمک های آن از نگهدارنده های رایج در صنعت غذا هستند و همچنین به عنوان افزودنی خوراک استفاده می شوند. بنزوئیک اسید نقش مهمی در کاهش تعداد باکتری های بیماری زا مانند کامپیلوباکتر ژژونی دارد. از آنجایی که میکروارگانیسم ها با میزبان در استفاده از مواد مغذی در رقابت هستند، بنزوئیک اسید به حفظ انرژی برای میزبان کمک می کند. علاوه بر ویژگی باکتریواستاتیک رشد پرنده را تحریک، همچنین به افزایش پروتئولیز معده و بهبود قابلیت هضم پروتئین و اسید آمینه در پرندگان جوان کمک می کند. بنزوئیک اسید منبع انرژی سلول های اپیتلیوم روده بزرگ و ایلئوم می باشد در نتیجه طول پرز و عمق کریپت های روده را بهبود و به جذب غذا کمک می کند و در نتیجه عملکرد رشد و سلامت روده را بهبود می بخشد.

مقدار مصرف/دوز پیشنهادی 

۰.۵ تا ۱ لیتر در هر ۱۰۰۰ لیتر آب آشامیدنی، یا مطابق دستور دامپزشک 

شرایط نگهداری و مدت ماندگاری 

از قرار گرفتن در معرض گرما و سرمای شدید (یخ زدگی) اجتناب شود. در دمای بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و دور از دسترس کودکان نگه داری شود. توصیه می شود در ظرف اصلی با درب کاملا بسته نگهداری شده و بلافاصله پس از باز شدن درب ظرف، مصرف شود. زمان بهینه مصرف در صورت رعایت شرایط نگهداری شش ماه پس از تولید می باشد.