استراتژی های تغذیه ای گاوهای شیری در آینده
در ده سال آینده علاوه بر چالشهای قدیمی، فرصت های جدید برای صنعت گاو شیری به وجود خواهد آمد. در تحقیقی که توسط انجمن علوم گاوهای شیری آمریکا در سال 2006 انجام شد ، گزارشی تهیه شد که می تواند مورد توجه مدیران مزارع پرورش گاوهای شیری، دامپزشکان، مشاوران و اتحادیه ها و تعاونی های دامداری قرار گیرد. با توجه به نتایج این گزارش می توان دریافت که برای مدیران مزارع پرورش گاو شیری چالش های مهم در آینده چه بوده و راهکارهای مقابله با آنها چیست. برای دامپزشکان مشخص می شود که چه درمان هایی در آینده بیشتر مورد نیاز است. برای پژوهش گران گاوهای شیری تحقیقات مورد نیاز برای پاسخ به مشکلات آینده صنعت گاو شیری مشخص خواهد شد. برای مروجان صنعت گاو شیری موضوعات مهم ترویجی و سطح آموزش مورد نیاز مشخص گردیده و برای تأمین کنندههای اعتبارات تحقیقات صنعت گاو شیری زمینه هایی که نیاز به بودجه خواهند داشت، تعیین خواهد شد.
نظر سنجی انجام گرفته
در سال 2006 یک نظر سنجی از گروهی منتخب از متخصصان علوم دامی شامل 27 نفر دامپزشک ، 17 نفر مشاور ، 16 نفر پژوهشگر ، 7 نفر نمایندگان صنعت ، 2 نفر تولید کننده لبنیات و 2 نفر نمایندگان صنایع حمایتی گاو شیری (DHI و آزمایشگاه آنالیز علوفه ) به صورت الکترونیکی انجام شد.
از هر کدام از آنها 5 موضوع مهم تغذیه ای برای 10 سال آینده پرسیده شد و از بین این پنج موضوع مهمترین چالش یا فرصتی که صنعت گاو شیری با آن مواجه خواهد شد، مشخص گردید. جدول 1 به طور خلاصه نمایانگر موضوعات مهم انتخاب شده توسط افراد و اعداد نمایانگر فراوانی هر پاسخ است.
جدول شماره 1. اولویت اول شرکت کنندگان و فراوانی هر پاسخ
کیفیت علوفه | 16 |
دفع نیتروژن و فسفر مدفوع به محیط زیست | 10 |
استفاده از بقایای تولید اتانول ، نشاسته و دانه های تقطیر شده | 6 |
فرموله نبودن جیره | 4 |
هضم الیاف | 4 |
قیمت شیر و هزینه ی خوراک | 3 |
بازده خوراک | 2 |
کاهش تنوع مواد خوراکی و محتوی آن | 2 |
نمره وضعیت بدنی (BSC) و تولید مثل | 1 |
آزادی عمل | 1 |
ایمنی و سلامت گاو | 1 |
بهبود ترکیبات شیر | 1 |
استفاده از افزودنی ها و اقتصادی بودن آنها | 1 |
کنترل اسیدوز در شکمبه | 1 |
جدول شماره 1. اولویت اول شرکت کنندگان و فراوانی هر پاسخ
نتایج نشان می دهند موضوعات جدیدی از جمله رابطه و اثرات محیط زیستی دفع نیتروژن و فسفر، بقایای حاصل از تقطیر الکلی و تولید نشاسته از غلات مد نظر قرار گرفته اند. کیفیت علوفه همچنان به عنوان مهمترین موضوع مورد توجه برای آینده صنعت گاو شیری می باشد. تغذیه و خوراک دادن گاوها در دوره انتقال و فرمولاسیون جیره همچنان در صدر توجهات برای 10 سال آینده قرار دارد.
نگاهی به حوزه های مهم انتخاب شده
نتایج نظرسنجی برای 5 حوزه ی اصلی و عناوین موضوعات مهم در هر حوزه در جدول 2 آورده شده است. تعداد موارد بررسی شده 247 بوده است.
جدول 2. خلاصه ای از 5 حوزه اولویت دار و فراوانی آن ها
اولویت مواد مغذی(مجموع فراوانی 68) | |
دفع فسفر و نیتروژن به محیط زیست | 38 نفر |
استفاده از بقایای تقطیر الکلی غلات و تولید نشاسته | 17 نفر |
ثبات در تامین فرآورده های فرعی و ترکیبات موجود در آن | 6 نفر |
استفاده مطلوب از مواد افزودنی | 4 نفر |
پروتئین قابل متابولیسم و کاربرد اسیدهای آمینه | 3 نفر |
زیست فراهمی مواد معدنی و دینامیک کلسیم در بدن دام | 4 نفر |
نقش اسید های چرب غیر اشباع | 2 نفر |
اولویت علوفه ها(مجموع فراوانی 48) | |
کیفیت علوفه | 25 نفر |
هیبریدهای ذرت علوفه ای و کیفیت آنها | 8 نفر |
الیاف قابل هضم موجود در علوفه | 5 نفر |
استراتژی مصرف جیره های حاوی علوفه های زیاد | 4 نفر |
به کارگیری آزمایش های کیفیت علوفه و دقت آنها | 4 نفر |
سیستم های چرای دام | 2 نفر |
اولویت مدیریت تامین علوفه وسیستم های ذخیره ی آنها (مجموع فراوانی 44) | |
انواع انبار های خوراک | 10 نفر |
ثبات در تامین علوفه و مواد خوراکی | 9 نفر |
در دسترس بودن مواد خوراکی و کنترل موجودی آنها | 9 نفر |
نحوه مخلوط کردن و حمل جیره | 4 نفر |
ارتباط سلامت شکمبه با مدیریت ذخیره خوراک | 4 نفر |
ارتباط رفتار گاو با سیستم خوراک دادن | 2 نفر |
طراحی تجهیزات مورد نیاز افزایش بهره وری خوراک | 1 نفر |
اولویت اقتصاد تغذیه(مجموع فراوانی 38) | |
اقتصاد تغذیه و تاثیر هزینه خوراک بر آن | 13 نفر |
متوازن بودن جیره | 8 نفر |
نگهداری و بهبود ترکیبات شیر | 6 نفر |
بازدهی مصرف خوراک(ماده خشک و پروتئین) | 6 نفر |
مدیریت و کاهش پرت خوراک | 3 نفر |
روش های تغذیه ارگانیک دام و کاربرد آن ها | 2 نفر |
اولویت سلامتی گاو (مجموع فراوانی 28) | |
جیره های دوره انتقال و نحوه گروه بندی گاو های خشک | 15 نفر |
سلامتی شکمبه و ارتباط آن با دوره انتقال | 4 نفر |
ارتباط سلامتی و طول عمر با نحوه تغذیه دام | 4 نفر |
تاثیر استرس گرمایی | 3 نفر |
سندرم هموراژیک روده | 1 نفر |
رعایت امنیت زیستی برای به حداقل رساندن سرایت بیماری ها | 1 نفر |
اولویت حوزه های عمومی (مجموع فراوانی 21) | |
برنامه های تغذیه ای گوساله های شیرخوار و تلیسه ها | 6 نفر |
رابطه تغذیه با تولید مثل | 5 نفر |
محدویت استفاده از مواد خوراکی و افزونی های اصلاح ژنتیکی شده | 5 نفر |
نحوه تامین آب و کیفیت آن | 4 نفر |
نیاز به پشتیبانی از تحقیقات کاربردی | 1 نفر |
تاثیر مواد مغذی در تولید شیر گاوهای شیرده | 1 نفر |
تعیین هویت دام ها | 1 نفر |
هزینه های انرژی در مزارع پرورش گاو شیری | 1 نفر |
موارد ارائه شده در جدول 2، طیف گسترده ای از موضوعات متفاوتی می باشند که جمع آوری و گزارش نتایج آنها بسیار دشوار بود. نگرانی های زیست محیطی در رابطه با دفع پروتئین و فسفر از مسائل اصلی مورد توجه بوده و نیازمند آن است که برای آن ها راه حلی به دست آید چرا که سیاست ها و قوانین دولت ها و همچنین نیازهای مصرف کنندگان، بر نحوه تولید مزارع پرورش گاو شیری تأثیرگذار هستند.
گسترش تولید اتانول به عنوان سوخت زیستی در دنیا ، سبب در دسترس قرار گرفتن مقادیر زیادی فراورده های فرعی تر و خشک حاصل از تقطیر الکلی غلات شده ضایعات ارزان قیمت حاصل از تقطیر(خشک و مرطوب) و حدود 10 درصد از دانه ذرت کشت شده جهت تولید اتانول مورد استفاده قرار می گیرند که بر قیمت دانه ذرت و منابع نشاسته ای دیگر مورد استفاده در جیره ی گاوهای شیری اثرات جدی خواهد گذاشت.
به همین خاطر کیفیت علوفه بیشتر مورد توجه واقع شده است. مدیریت انبار و نگهداری خوراک با در نظر داشتن تأمین مداوم مواد خوراکی، کنترل موجودی مواد خوراکی انبار و آموزش کارگران خوراک دهی، نکات کلیدی مورد توجه قرار گرفته هستند. شما نیز می توانید لیست را مرور کرده و نظرات خود را ارائه نمایید. از مواردی که امتیاز پایین گرفته اند (مانند تربیت متخصص تغذیه و دامپزشک برای آینده و نیاز به بودجه برای اجرای تحقیقات ) نیز چشم پوشی نکنید.
نگاهی به سال 2001
در جلسه ی ADSA در سال 2001 ، نظرسنجی مشابهی برگزار شد ( گروه بندی مشابه بود ،ولی تعداد موضوعات موجود در هر حوزه کمتر بودند). موارد مهم آن در مقایسه ای با سال 2006 در جدول 3 آورده شده است.
جدول 3. پاسخ های ارائه شده در نظر سنجی سال 2001 بر اساس 5 اولویت برتر و موضوعات موچود در آن ها
مدیریت ذخیره و نگهداری مواد خوراکی | 47 نفر |
کیفیت علوفه و موضوعات مرتبط با آن | 33 نفر |
جیره گاو های دوره انتقال | 21 نفر |
جنبه های مختلف آسایش گاو | 19 نفر |
کیفیت و منابع تامین آب | 17 نفر |
مواد مغذی تامین شده | 13 نفر |
متوازن نمودن جیره غذایی | 10 نفر |
نتایج حاصل جالب توجه می باشند. در سال2001 کیفیت آب ، اندازه ذرات مواد خوراکی و مسائل آسایش گاو بیشتر مورد نظر بوده است. نکته مهم آن است که آیا مدیران و متخصصان گاو شیری این مشکلات را در سال های بعد کاهش داده اند یا حل کرده ا ند. در سال 2001 مشکلات مربوط به مخلوط جیره غذایی، نگرانی های زیست محیطی در مورد نیتروژن و فسفر و استفاده از فرآورده های فرعی تقطیر الکلی غلات جایگاهی در دیدگاه افراد نداشته اند. با این وجود کیفیت علوفه، مدیریت ذخیره و نگهداری خوراک و جیره گاو های دوره انتقال مهمترین مسائل در هردو نظر سنجی بوده است.
5 حوزه مهم از دیدگاه نویسنده مقاله ( دکترهاتجنز):
1. تداوم و ثبات در تأمین مواد خوراکی مورد استفاده در جیره گاوهای شیری مهمترین مسئله مورد توجه از دیدگاه نویسنده مقاله است. مدیریت تأمین مواد خوراکی از جمله یکنواختی جیره غذایی (استفاده از علوفه با کیفیت نامطلوب یا اتمام موجودی پنبه دانه و دانه سویا)، عدم توجه به زمان مناسب مخلوط شدن خوراک ( تفاوت در طول مدت مخلوط نمودن TMR)، تفاوت زیاد در مورد طول زمان توزیع خوراک ( که نباید از 15 تا 30 دقیقه بیشتر گردد) و اختلاف زیاد بین خوراک تهیه شده در انبار و جیره نوشته شده توسط متخصص تغذیه از اهمیت زیادی برخوردار است.
انتخاب مواد خوراکی توسط دام نشانه ای از عدم ثبات درتأمین مواد خوراکی جیره و عدم مدیریت مناسب تغذیه دام ها می باشد. مشاهده علائم انتخاب مواد خوراکی دام، دلایل مصرف انتخابی ( مانند خشک بودن بیش از حد جیره ، اندازه بلند قطعات علوفه، کیفیت پایین علوفه و دادن خوراک بیش ازحد) و راهکارهای جلوگیری از مصرف انتخابی (شامل اضافه کردن آب و ملاس، کاهش اندازه ی ذرات و بهبود کیفیت علوفه) از اهمیت فراوانی برخوردار است.کنترل دوره ای مواد خوراکی موجود (برای مثال تمام نشدن ناگهانی ذرت سیلو شده یا سایر مواد خوراکی) و پرت خوراک به دلیل خطا در مخلوط کردن آن، اتلاف بر اثر وزش باد و عدم وزن کشی اجزاء مختلف جیره بایستی مدیریت گردد.
2. دفع فسفر و نیتروژن از نظر نویسنده دومین موضوع مهم است. زیرا نگرانی های زیست محیطی از نظر مصرف کننده ها و در پی آن افزایش قیمت مواد خوراکی می تواند برای پرورش دهندگان گاو شیری دارای اهمیت بالایی باشد. در سال های اخیر مقدار دفع نیتروژن به هوا اندازه گیری شده است. همچنین ممکن است طرح های تغذیهای برای مشخص نمودن کاربرد صحیح کود ها و مقدار مساحتی که توسط کودهای با کیفیت متفاوت میتواند پوشش داده شوند، مورد نیاز باشد.آزمون مقدار نیتروژن اوره ای شیر(MUN) می تواند یک معیار عملی برای تعیین خطرات زیست محیطی دفع نیتروژن اضافی به محیط زیست، افزایش هزینه های خوراک دهی به خاطر استفاده از نیتروژن بیش از حد نیاز و اثر منفی آن در تولید مثل گاو های شیری باشد.
محققان نشان دادهاند که پروتئین خام کمتر از 16/5 درصد نیز می تواند نیازهای سطوح بالای تولید شیر در صورت استفاده از مدل های مناسب نیتروژن شکمبه ای و استفاده مطلوب از اسیدهای آمینه را تأمین نماید.تحقیقات بیشتر ممکن است منجر به این گردد تا سطح فسفر جیره را بتوان تا کمتر از 0/38 درصد کاهش داد. با رشد استفاده از فرآورده های فرعی در جیره ها (مخصوصاً فراورده های فرعی فرآیند تقطیر الکلی دانه ذرت) لازم است سطوح بالاتری از فسفر و پروتئین در این جیره ها تأمین گردد. بازدهی نیتروژن( درصد نیتروژن مصرف شده در شیر یا بافت بدن) می تواند به عنوان معیاری برای ارزیابی استفاده بهینه از مواد خوراکی باشد.
3. بهینه نمودن عملکرد شکمبه از نظر نویسنده سومین مورد مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. بازده خوراک (کیلوگرم شیر تصحیح شده تولیدی بر اساس 3/5 درصد چربی به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی) همچنان به عنوان شاخص موفقیت در برنامههای تغذیهای اعتبار دارد. عملکرد شکمبه عامل کلیدی برای بهبود بازده خوراک بالاتر از 1/5 می باشد. تخمیر مطلوب در شکمبه و پروتئین میکروبی تولیدی میتواند بیش از 60 درصداز اسید آمینه مورد نیاز روزانه و بیش از 80 درصد از انرژی را به صورت اسید چرب های فرار فراهم کند. اسیدوز بالینی یا تحت بالینی شکمبه همچنان به عنوان مهمترین عامل متابولیکی در مزارع گاو شیری بوده که منجر به لنگش در دام ها می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده استفاده از مواد افزودنی شامل بافرها، یونوفرها، پروبیوتیکها و محصولات مخمرها می تواند از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد.
4. مشکلات تغذیه ای گاو های شیری در دوره انتقال چهارمین مورد مهم از دیدگاه نویسنده مقاله است. حذف گاوهایی که در اوایل شیردهی هستند، حدود 20 درصد از موارد حذف گاو ها را تشکیل می دهند که منجر به ضرر اقتصادی هنگفتی می شود. محققین کانادایی گزارش نموده اند که ناهنجاری های متابولیکی با توجه به مقدار ماده خشک مصرفی و برخی دیگر از شاخص های متابولیکی از چند روز قبل از زایمان قابل تشخیص هستند. مبحث ژنومیک و خاموش یا روشن شدن ژنها در سطح سلولی می تواند زمینه تحقیقاتی مهمی در گاوهای شیری در آینده باشد. عملکرد سیستم ایمنی در گاو های دوره انتقال به واسطه تأثیر بر بیماری ها و سلامت گاو نیز بسیار مهم است. تنش ها (تراکم بهار بند، طول آخور ها، تنش گرمایی، مخلوط نمودن تلیسه های آبستن و گاوهای شکم اول زایش با گاو های خشک مسن، و جابجایی مداوم بهار بندها) بر رفتار مصرف خوراک و تغییرات آن اثر گذار است.
5. ساخت خوراک پنجمین زمینه مورد توجه نویسنده می باشد (اگرچه در نظر سنجی، چندان مطلوب نبود). با وجود اینکه مدل های مختلفی برای پیش بینی خروجی شکمبه و میزان جذب در روده کوچک در دست میباشند، ولی داده های حقیقی که در شرایط مزرعه و به وسیله آزمون های گران قیمت به دست می آیند برای استفاده دقیق تر از این مدل ها لازم است.
همچنین مقدار ماده خشک مصرفی متفاوت با شرایط مزرعه ای، کاربرد این مدل ها را محدود می سازد. مقادیر قابلیت هضم الیاف نامحلول در شوینده خنثی همچنان به عنوان یکی از چالش های مهم بین مدیران مزارع گاو شیری و مشاوران تغذیه می باشد. زیرا این مقادیر از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت بوده و آزمون های متعددی برای اندازه گیری آن انجام گیرد (آزمونهای 12، 24، 30 و 48 ساعته). به همین دلیل برخی از افراد این آزمون با ارزش را به دلیل اختلاف های زیاد و نیز اعتبار کم آن، به فراموشی سپرده اند.
بعضی از آزمایشگاه ها سه تا پنج عدد مختلف را برای انرژی خالص ذرت سیلو شده گزارش میکنند که علاوه بر ایجاد سر در گمی، این سوال را به وجود می آورد که کدام یک صحیح است. نرم افزارها و مدل های جیره نویسی، مواد مغذی را در سطح گرم بیان می نمایند؛ حال آن که در مزارع، دقت به کار گرفته شده در ساخت جیره ها بسیار کمتر می باشد.
سوال مهم آن است که چگونه می توان گاوهایی که در اوج تولید خود بیش از 73 کیلو گرم شیر تولید می کنند را با توجه به نتایج تحقیقاتی که روی گاو های نگهداری شده در سیستم بسته و با اوج تولید شیر 36 کیلوگرم انجام گرفته است، مدیریت نمود.
به طور خلاصه:
اهمیت این نظر سنجی، تعداد پاسخ دهندهها، سابقه و تجربه بالای افراد شرکت کننده در آن می باشد؛ ما از همه این افراد برای وقت گذاشتن و کمک فکری، تشکر و قدردانی می گردد. هر فردی می تواند داده ها را با توجه به سابقه و تجربیات خود، به نوعی تفسیر نماید. به هر حال در نهایت امر، هر کسی باید برای خودش لیست پنج مورد از با اهمیت ترین چالش ها در تغذیه گاوهای شیری در سال های آینده را آماده نموده و برای برنامه ریزی مدیریت تغذیه دام های خود مورد استفاده قرار دهد.