توضیحات

کنسانتره ویژه تخمگذار، تغذیه اقتصادی

در سال‌های اخیر برنامه‌های اصلاح‌نژادی بیشتر معطوف به بهبود شاخص‌های کمی (درصد تولید، وزن تخم مرغ و ...) و کیفی (استحکام و ضخامت پوسته تخم مرغ و ...) در مرغان تخمگذار بوده‌است. با اعمال مدیریت علمی و تخصصی در پرورش مرغ تخمگذار می‌توان از وقوع برخی از ناهنجاری‌های رایج در این صنعت جلوگیری به عمل آورد. با توجه به نقش مدیریت تغذیه در پرورش مرغ تخمگذار، آگاهی از نیازهای تغذیه‌ای و جنبه های اقتصادی جیره از اهمیت ویژه ای برخودار است. در همین راستا شرکت سپاهان دانه پارسیان به منظور افزایش میزان بهره‌وری در واحدهای تخمگذار اقدام به تولید محصولی جدید و متفاوت تحت عنوان کنسانتره ویژه تخمگذار نموده است و بدین سبب زمینه دستیابی به بهترین نتایج عملکردی و بهبود بازده اقتصادی در تولید تخم‌مرغ را فراهم آورده است.

اهمیت کنسانتره ویژه تخمگذار در جیره

از مهم‌ترین خصوصیات یک کنسانتره مناسب تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن پرنده و اقتصادی بودن آن می‌باشد. کنسانتره ویژه دو‌مرحله‌ای و جیره‌های پیشنهادی بر اساس معیار قابلیت هضم ایلئومی‌(SID)اسیدهای آمینه تنظیم گردیده، به‌نحوی که مقدار اسید آمینه قابل هضم لیزین به عنوان معیار جیره استفاده گردیده و مقادیر سایر اسیدهای آمینه بر اساس آن تنظیم می‌شوند. یکی از مهم‌ترین عوامل در شکل‌گیری و استحکام پوسته تخم‌مرغ تامین مواد معدنی و ویتامین‌ها می‌باشد.

مواد معدنی در این کنسانتره‌ها به گونه‌ای تامین شده که نه تنها با یکدیگر ناسازگار نبوده، بلکه با تاثیر مثبت بر روی هم باعث افزایش توان پرنده در به‌کارگیری مواد معدنی می‌شود (شکل شماره 1). همچنین با تاثیر مثبت مواد معدنی کم‌مصرف مثل روی، منگنز و ... بر روی مواد معدنی پر مصرف مثل کلسیم، فسفر و ... موجب بهبود کیفیت پوسته و استحکام آن می‌گردد. با توجه به فرمولاسیون منحصر به فرد این کنسانتره‌ها می‌توان شاخص‌های تولید تخم‌مرغ و مصرف خوراک را که پیوستگی بالایی با مباحث اقتصادی مرغ تخمگذار دارند بهبود بخشید.

خصوصیات جیره‌های کنسانتره ویژه تخمگذار

به‌دلیل طولانی بودن دوره‌های پرورش و تولید در مرغ تخمگذار، مدیریت تغذیه‌ای در این صنعت از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. با توجه به تفاوت معنی‌دار نیازهای تغذیه‌ای دوره‌های پرورش و تولید در مرغان تخمگذار، تامین تمام مواد مغذی مورد نیاز جهت تولید مناسب به‌وسیله کنسانتره تک‌مرحله ای از آغاز تا پایان دوره مشکل می باشد. از طرفی شاخص های عملکردی در مرغان تخم گذار پیوستگی بالایی با مباحث اقتصادی جیره دارند. لذا استفاده از کنسانتره های تخصصی مخصوص دوره پرورش و تولید ضروری به نظر می رسد. برای دستیابی به حداکثر تولید و تداوم آن می بایست جیره ها به گونه‌ای تنظیم گردند که تمام نیازهای مواد مغذی (اسیدهای آمینه، ویتامین ها و مواد معدنی) به بهترین نحو تامین شده و از ایجاد استرس‌های تغذیه‌ای و پرورشی جلوگیری به عمل آید. استفاده از آنزیم فیتاز در ترکیب کنسانتره ویژه سبب شکسته شدن مولکول فیتات (شکل شماره 2) و آزاد شدن انرژی و اسیدهای آمینه در جیره می‌گردد. علاوه بر این فیتاز سبب آزاد‌سازی کلسیم، فسفر، منیزیم، روی، آهن و منگنز می‌گردد. همچنین قابلیت جذب کلسیم و فسفر و عناصر معدنی را افزایش می‌دهد. به علاوه جیره‌ها براساس میزان سدیم و کلر موجود در آب مصرفی (شوری) فرموله شده و سپس پیشنهاد می‌گردند تا تعادل آنیون – کاتیون به همراه پتاسیم موجود در جیره با توجه به میزان مصرف خوراک و سن مرغان تخمگذار به خوبی حفظ شود. افزودن اسید آمینه ترئونین (سومین اسید آمینه ضروری در تغذیه طیور) به کنسانتره‌های ویژه باعث می‌شود که توازن اسیدهای آمینه جیره های پیشنهادی به خوبی حفظ گردیده و سبب بهبود راندمان استفاده از مواد مغذی در جیره می‌شود. همچنین استفاده از مولتی‌آنزیم (مجموعه‌ای از آنزیم‌های اختصاصی) در کنسانتره ویژه، امکان تنظیم جیره‌های اقتصادی شامل گندم، جو، کنجاله آفتابگردان، کنجاله کانولا و ... را فراهم آورده است. لذا کنسانتره‌های ویژه شرکت سپاهان دانه پارسیان به گونه‌ای تنظیم شده که موجب تامین تمام نیازهای مواد مغذی در دوره‌های پرورش و تولید گردیده و افزایش راندمان تولید در مرغ تخمگذار را به همراه خواهد داشت.

 

شکل شماره 1: ساختمان اسید فیتیک

عملکرد کنسانتره ویژه در گله تخمگذار

عوامل زیادی بر روی عملکرد تولید در مرغ تخمگذار تاثیر‌گذار می باشند. به عنوان مثال داشتن دوره پرورش مناسب از مهم‌ترین این عوامل می‌باشد. رشد هماهنگ و دارا بودن وزن مناسب در دوره‌های سنی مختلف از خصوصیات استفاده از کنسانتره‌های ویژه دو‌مرحله‌ای در جیره‌های غذایی بوده و شرایط فیزیولوژیک لازم جهت ورود به مرحله آغازین تخمگذاری و رسیدن به حداکثر تولید را فراهم می‌آورد. با توجه به اهمیت پارامترهای کیفی پوسته تخم‌مرغ بر عملکرد تولیدی مرغ تخمگذار، به حداقل رساندن درصد تخم‌مرغ‌‌های شکسته و غیر‌طبیعی ضروری به‌نظر می‌رسد. در شرایط مطلوب پرورشی استفاده از کنسانتره‌های ویژه دو‌مرحله‌ای باعث کاهش قابل‌توجهی در تعداد تخم‌مرغ های شکسته و غیر‌طبیعی گردیده و بهبود پارامترهای کیفی پوسته تخم‌مرغ را به‌همراه دارد. از آنجایی که بازده تولید ارتباط مستقیمی با درصد تولید، پارامترهای کیفی پوسته و مصرف خوراک دارد و این شاخصه (بازده تولید) به همراه اقتصادی بودن جیره غذایی موجب افزایش بهره‌وری مرغدار می‌گردد، لذا استفاده از کنسانتره‌های ویژه شرکت سپاهان دانه پارسیان، بهبود بازده تولید و افزایش بهره‌وری در گله‌های مرغ تخمگذار را به‌همراه خواهد داشت.

مدیریت گله تخم گذار کاهش کیفیت پوسته

الف) عدم تعادل مواد مغذی در جیره:

-     کمبود مواد معدنی پرمصرف (کلسیم و فسفر) و کم‌مصرف (روی، منگنز و ...)

-     ازدیاد برخی از مواد معدنی (به ویژه کلسیم) و اثر آنتاگونیسمی آن بر روی جذب سایر مواد مغذی

-     عدم تناسب نسبت صحیح کلسیم به فسفر در دوره‌های مختلف سنی

-     کمبود انواع ویتامین‌ها به خصوص ویتامین D3 که نقش مهمی در جذب کلسیم و فسفر ایفا می‌نمایند.

-     کمبود برخی از اسیدهای آمینه مانند لیزین و ترئونین که در سنتز ماده زمینه پروتئینی پوسته نقش مهمی دارند.

-     عدم تعادل آنیون – کاتیون جیره که موجب بیماری‌های متابولیکی اسیدوز و آلکالوز تنفسی گردیده و در نتیجه موجب کاهش ضخامت پوسته می‌گردد. از جمله مواردی که باعث عدم تعادل آنیون – کاتیون جیره می‌گردد بالا بودن میزان سدیم آب (شوری آب) مصرف می‌باشد.

ب) تهویه نامناسب:

عدم تهویه مناسب باعث افزایش گازهای آمونیاک، دی اکسید‌کربن و ... در سالن می‌گردد که زمینه‌ساز بیماری‌های تنفسی بوده و در نتیجه کاهش کیفیت پوسته تخم‌مرغ را به‌دنبال دارد.

ج) تنش گرمایی:

بالا‌بودن بیش از اندازه دما باعث دفع زیاد دی‌اکسید‌کربن از بدن پرنده شده و کاهش کیفیت پوسته تخم‌مرغ را به‌همراه خواهد داشت.

د) عدم مدیریت صحیح نوردهی:

بخش عمده کلسیمی شدن پوسته تخم‌مرغ در دوره تاریکی و زمانی که پرنده غذا نمی‌خورد اتفاق می‌افتد، لذا عدم مدیریت صحیح نوردهی باعث کاهش کیفیت پوسته تخم‌مرغ و افزایش تخم‌مرغ های غیرطبیعی خواهد‌شد.

هـ) بیماری‌ها:

بیماری‌هایی نظیر نیوکاسل، آنفولانزا، برونشیت و سندروم کاهش تولید تخم‌مرغ باعث تولید تخم‌مرغ‌های غیر‌طبیعی خواهند شد.