عنوان این بخش: مروری بر ناهنجاری های اسکلتی در طیور
نویسندگان: دکتر مهشید ابراهیم نژاد- دکتر عباس صانعی (اعضای گروه تحقیق و توسعه شرکت سپاهان دانه پارسیان)
زمستان 1394
پرورش طیور در طی چند دهه گذشته از روش های سنتی فاصله گرفته و به یک فعالیت صنعتی مدرن و پویا تبدیل شده، این صنعتی شدن با افزایش چشمگیر نرخ رشد در طیور همراه بوده است.
آنچه که در برنامه های اصلاح نژادی بیشتر مورد توجه قرار گرفته افزایش سرعت رشد و عملکرد تولید بوده است که تفاوت در آهنگ رشد بخش‌های مختلف بدن، بخصوص تسریع در رشد ماهیچه‌ها، را بدنبال داشته است اما این رشد متناسب با رشد ساختار اسکلتی بدن نبوده و بنابراین موجب آسیب ساختار اسکلتی می‌شود.
استخوانهای پا سریعترین رشد را در میان استخوانهای بدن دارند، تغذیه سطوح مناسب ویتامین و مواد معدنی، مدیریت مناسب، برنامه‌های نوری و دمایی مناسب و یک محیط عاری از عوامل بیماریزا می توانند مانع بروز این اختلالات در پرندگان شوند. در غیاب هر یک از این عوامل درجات مختلفی از اختلالات پا در پرندگان ایجاد می‌شود. ناهنجاری‌های پا را می‌توان به انواع عفونی، متابولیک و ضایعات دژنراتیو طبقه‌بندی کرد.
جوجه‌های گوشتی سریع الرشد معمولاً درگیر اختلالاتی می‌شوند که رشد استخوان را تحت تأثیر قرار می‌دهد در حالیکه پرندگان در گله های مادر گوشتی جوان و بالغ بیشتر متحمل ضایعات دژنراتیو مفاصل می‌شوند.
گله‌های تجاری مرغهای تخمگذار و گله‌های مادر تخمگذار بیشتر مستعد ابتلا به شکنندگی استخوان هستند. در کل، نرخ وقوع این اختلالات از 2 تا 15% متفاوت است که خسارات مالی قابل توجهی را به تولید کننده وارد می‌آورند. این اختلالات همچنین از نظر اثر بر آسایش طیور نیز مورد توجه قرار دارند پرندگان ناتوان درد شدیدی را تجربه می‌کنند و دسترسی به غذا و آب ندارند و معمولاً در اثر ضعف می‌میرند. از لحاظ ظاهری، علاوه بر از بین رفتن رنگ گوشت نواحی مجاور استخوان آسیب دیده در اثر فروشست خون، استخوانهای نازک و متخلخل موجب وجود تکه‌های استخوان در محصولات گوشت بدون استخوان می شوند که باعث می‌شود محصول جذابیت کمتری برای مصرف کننده داشته باشد.