امروزه وضعیت تولید در گاوداریهای کشور ایران، با توجه روزافزون به مسائل تغذیهای، ژنتیکی و مدیریتی در حال افزایش است. بهطوری که در برخی از دامداریهای صنعتی استان اصفهان و سایر استانهای دیگر رکورد سالیانه شیر از مرز 38 لیتر فراتر رفته و حتی رکورد گاوهای شیرده در برخی از فصول سال از مرز 40 لیتر نیز فزونی یافته است. تولید شیر و تداوم آن در بحث تغذیه معطوف به فرمولاسیون دقیق کلیه اقلام جیره و مدیریت صحیح تغذیه آن، پیشرفتهای ژنتیکی و مسائل مدیریتی میباشد. جهت فرمولاسیون دقیق جیره نیاز به وجود اطلاعات دقیق مواد خوراکی و نیازمندی گروههای مختلف دامی میباشد. علاوه بر این با توجه به اینکه در اکثر گاوداریها مواد خوراکی و کنسانترهای ( از جمله کنجاله سویا، تخم پنبه، پودر ماهی، گلوتن ذرت و ... ) به صورت دورهای خریداری شده لذا کیفیت و غلظت مواد مغذی اینگونه محصولات بسیار متغیر بوده و میتواند در نهایت کیفیت کنسانتره تولیدی حاصل از این محصولات و در نهایت کیفیت خوراک کاملا مخلوط شده (TMR) را تحتتاثیر قرار دهد. در این بین گاوهای پرشیر ( اصلیترین گروه تولید شیر در گله ) و گاوهای دوره انتقال بیشترین تأثیرات منفی را از تغییرات روزانه تغذیهای میپذیرند. چون کنسانتره به طور معمول حداقل از 10 قلم مواد مختلف تشکیل شده و اندازهگیری تکتک اقلام کنسانترهای بسیار پرهزینه و وقتگیر میباشد، لذا اندازهگیری پارامترهای کیفی و کمی از خوراکی که در آخور ریخته میشود، علاوه بر اینکه میتواند یک ابزار مدیریتی جهت بالانس بهتر جیرهها، و توجه به کیفیت بهتر خوراک باشد هزینه کمتری به دامدار تحمیل میکند.
در بخش دیگر سیلاژ ذرت باتوجه به سطح مصرف (به صورت تر as fed) تا 60 درصد خوراک کاملا مخلوط شده را تشکیل میدهد. لذا متغیر بودن کیفیت سیلاژ (به علت خریداری از مناطق مختلف و نحوه ذخیرهسازی آن) بهطور معنیداری میتواند کیفیت TMR را تحت تأثیر خود قرار دهد.
بر اساس این دو اصل شرکت سپاهان دانه پارسیان با همکاری آزمایشگاه تخصصی این شرکت در نظر دارد که خوراک کاملا مخلوط شده، سیلاژ ذرت و منابع پروتئینی را به عنوان اصلیترین پارامترهای تعیین کیفیت خوراک کاملا مخلوط شده را به صورت کاملا تخصصی مورد آنالیز آزمایشگاهی انجام دهد.
آنالیز TMR شامل: ماده خشک، اندازه قطعات، آنالیز تقریبی (پروتئین خام، NDF ،ADF، چربی خام، خاکستر و کربوهیدراتهای غیرفیبری، پروتئین عبوری و تجزیهپذیر)، اختلاف آنیون و کاتیون (DCAD)، کلسیم (Ca)، فسفر (P)، منیزیم(Mg)، سدیم (Na)، پتاسیم (K)، کلر (Cl)، گوگرد و ...
آنالیز سیلاژ ذرت شامل: پروفایل اسیدهای چرب، اسیدلاکتیک، pH، اتانول، ماده خشک، اندازه قطعات، آنالیز تقریبی (پروتئین خام، NDF، ADF، چربی خام، خاکستر و کربوهیدراتهای غیرفیبری) و مایکوتوکسینها ( آفلاتوکسین، زیرالنون و ...)
آنالیز منابع پروتئینی (مانند پودرماهی، گلوتن ذرت، کنجاله و دانه سویا) شامل: پروتئین عبوری (RUP)، پروتئین قابل تجزیه در شکمبه (RDP)، پروتئین غیرقابل هضم و جذب (ADICP)، ماده خشک و آنالیز تقریبی (پروتئین خام، NDF، ADF، چربی خام، خاکستر و کربوهیدراتهای غیرفیبری).
آنالیز شیر خام شامل ازت اورهی شیر (MUN)، آنالیز میکروبی شیر (انواع باکتریهای موجود در شیر).
آنالیز تست متابولیکی گله شامل: گلوکز، بتاهیدروکسی بوتیرات، اسیدهای چرب غیر استریفیه، کلسترول، تری گلیسرید، کل پروتئین پلاسما، آلبومین، گلوبولین، آنزیمهای کبدی (AST and ALT)، ازت اورهای خون، کلسیم، فسفر، منیزیوم، سدیم و پتاسیم.
ردیف | کد آزمایش | توضیحات | ردیف | کد آزمایش | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
۱ | CP | پروتئین خام | ۴۳ | Mn | منگنز |
۲ | EE | چربی خام | ۴۴ | Se | سلنیوم |
۳ | NDF | فیبر نا محلول در شوینده خنثی | ۴۵ | Glu | گلوکز پلاسما (سرم) |
۴ | ADF | فیبر نا محلول در شوینده اسیدی | ۴۶ | NEFA | اسید چرب آزاد پلاسما (سرم) |
۵ | CF | فیبر خام | ۴۷ | BHBA | بتاهیدروکسی بوتیرات پلاسما |
۶ | Ash | خاکستر | ۴۸ | TP | کل پروتئین پلاسما (سرم) |
۷ | DMa | ماده خشک (معمول) | ۴۹ | BUN | نیتروژن اوره ای پلاسما (سرم) |
۸ | DMt | ماده خشک (تقطیر تولوئن) | ۵۰ | TG | تری گلسیرید پلاسما (سرم) |
۹ | NDICP | پروتئین متصل به دیواره سلولی | ۵۱ | AST | آسپارتات ترانسفراز پلاسما |
۱۰ | ADICP | پروتئین غیر قابل هضم و جذب | ۵۲ | ALT | آلانین ترانسفراز پلاسما |
۱۱ | SoLP | پروتئین محلول | ۵۳ | ALB | آلبومین پلاسما (سرم) |
۱۲ | NPN | نیتروژن غیر پروتئینی | ۵۴ | CHL (Serum) | کلسترول پلاسما (سرم) |
۱۳ | RDP | پروتئین قابل تجزیه در شکمبه | ۵۵ | Createnin | کراتینین پلاسما (سرم) |
۱۴ | RUP | پروتئین عبوری | ۵۶ | Ca (Serum) | کلسیم پلاسما (سرم) |
۱۵ | TVN | کل نیتروژن فرار | ۵۷ | Mg (Serum) | منیزیوم پلاسما (سرم) |
۱۶ | BC | ظرفیت بافری | ۵۸ | BP | فسفر پلاسما (سرم) |
۱۷ | pH | پی اچ | ۵۹ | VFA | اسیدهای چرب فرار سیلاژ ذرت |
۱۸ | NaCl | میزان نمک | ۶۰ | AFT | آفلاتوکسین |
۱۹ | Ca | کلسیم | ۶۱ | Zearalenone | زیرالنون |
۲۰ | p | فسفر | ۶۲ | ne DON | داکسی انئول |
۲۱ | Mg | منیزیوم | ۶۳ | T2Toxin | تی 2 – توکسین |
۲۲ | K | پتاسیم | ۶۴ | DCAD | تعیین کاتیون – آنیون |
۲۳ | CL | کلر | ۶۵ | TDS | کل مواد جامد نامحلول |
۲۴ | Na | سدیم | ۶۶ | TSS | کل مواد جامد محلول |
۲۵ | S | گوگرد | ۶۷ | PWa | فسفر قابل حل در آب و اسید |
۲۶ | Zn | روی | ۶۸ | T count | تعیین توتال کانت |
۲۷ | Fe | آهن | ۶۹ | Yeast & Fungi | کپک و مخمر |
۲۸ | Cu | مس | ۷۰ | E Coli | تعیین اشریشیا کلی |
۲۹ | Co | کبالت | ۷۱ | Salmonella | شمارش سالمونلا |
۳۰ | I | ید | ۷۲ | a Bacillus | شمارش باسیلوس |
۳۱ | FSV | ویتامین محلول در چربی | ۷۳ | Cl | کلرید |
۳۲ | WSV | ویتامین محلول در آب | ۷۴ | SO42- | سولفات |
۳۳ | Px | پراکسید در خوراک دام | ۷۵ | Pb | سرب (فرآورده های یخی ، مایع و آب) |
۳۴ | Px No. | عدد پراکسید (میلی اکی والان در کیلوگرم) (در چربی استخراجی) |
۷۶ | As | آرسنیک (فرآورده های یخی، مایع و آب) |
۳۵ | Px | پراکسید به روش سوکسله | ۷۷ | Cd | کادمیوم، ( فرآورده های یخی، مایع و آب) |
۳۶ | Ec | سختی آب برحسب (CaCO3) | ۷۸ | Hg | جیوه، ( فرآورده های یخی، مایع و آب) |
۳۷ | Moist /Mc | رطوبت (روش دین استارک) | ۷۹ | Pb | سرب، (به روش جذب اتمی – کوره گرافیکی) |
۳۸ | ADash | خاکستر غیر محلول در اسید | ۸۰ | Hg | جیوه |
۳۹ | TVN | نیتروژن آزاد | ۸۱ | Urea | اوره |
۴۰ | Urease Test | وجود فاکتور اوره آز | ۸۲ | Moist /Mc | رطوبت (روش اتو) |
۴۱ | As | آرسنیک، (جذب اتمی) | ۸۳ | Ash | خاکستر کل |
۴۲ | Cd | کادمیوم، (جذب اتمی) |